Hiperemi Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri
Hiperemi; bir dokunun veya organın normale göre daha fazla kanlanmasıdır. Dokularda kızarıklık, şişlik ve sıcaklıkla kendisini gösteren bir süreçtir. Söz konusu süreç, bağışıklık sisteminin vücudu iyileştirmesinin bir parçası olarak yaşanabileceği gibi farklı hastalıkların belirtisi olarak da kendisini gösterebilir.
Hiperemi, kendi içerisinde aktif ve pasif olmak üzere iki farklı türe sahiptir. Aktif olan tür, ciddi bir probleme neden olmazken, pasif olan ise hastalıklara bağlı olarak kendisini gösterebilir. Enfeksiyon, yaralanma, egzersiz ve hormon düzensizlikleri başlıca nedenleridir. Hastalığın şiddeti ve nedenine bağlı olarak farklı tedavi yöntemlerinden yararlanılır.
Hiperemi Nedir?
Hiperemi; bir dokuya veya organa gelen kan akışının artması durumudur. Cilt, göz, kulak, beyin, karaciğer ve kalp başta olmak üzere birçok organda ve dokuda görülebilen bu durum, çoğunlukla herhangi bir sağlık problemine neden olmaz. Ancak bazı vakalarda, ciddi sağlık problemlerinin habercisi olarak kabul edilir.
Hiperemi, tedavi edilmediğinde veya giderilmediğinde çok ciddi sağlık problemlerine yol açabilir. Bundan dolayı teşhisin hızlı ve doğru şekilde konulması, hemen ardından ise tedavi süreçlerine başlanılması son derece önemlidir. Hiperemenin sadece bir sıcaklık hissi ve kızarıklık olmadığı unutulmamalıdır.
Hiperemi Türleri Nelerdir?
Hiperemi, kendi içerisinde aktif ve pasif olmak üzere iki farklı türe sahiptir. Söz konusu türlere ilişkin detaylar ise şu şekildedir:
Aktif Hiperemi
Hipereminin akut türü olan durumdur ve fiziksel olarak gerçekleşen bir olay sonrasında meydana gelir. Egzersiz yaparken, çalışan kaslara daha fazla kan gitmesi veya yemekten sonra sindirim sistemine normale göre daha fazla kan dolması, bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Söz konusu durum, ilgili bölgede sıcaklık artışına ve kızarıklığa neden olur.
Aktif hipereminin kendi içerisinde iki farklı türü vardır. Bunların ilki akut genel aktif hiperemi olarak isimlendirilir ve adından da anlaşılacağı üzere tüm vücuttaki dokularda kan artışını ifade eder. Diğeri ise lokal olan türdür ve sadece bir doku veya organda görülen kan akışı artışıdır. Akut lokal aktif hiperemi, hastalarda görülen bir tür olarak dikkat çeker.
Pasif Hiperemi
Pasif hiperemi, kanın bir organa gittikten sonra damar dışındaki bir nedenden dolayı boşaltılamaması durumudur. Bu durumda kanın boşaltılması yavaş olur veya tamamen engellenir. Çoğunlukla venöz dönüşün azalması ile ilgili bir durum olarak dikkat çeker. Kanın boşaltılamaması nedeniyle ilgili durum tıkanıklık hiperemisi olarak da ifade edilir.
Bu tür, lokal olarak görülür ve çoğunlukla bir bölgeye özgüdür. Ancak kan akışı engellenen organ kalp ise tüm vücut söz konusu durumdan etkilenir. Dolayısıyla bu tip durumlarda zaman kaybedilmeden doktora başvuru yapılması gerekir.
Hiperemi Neden Olur?
Organ ve dokulara kan akışının artması olarak tanımlanan bu durumun farklı nedenleri vardır. Temel bu nedenler, hipereminin türüne göre farklılık gösterir. Aktif hiperemi nedenleri şu şekildedir:
- Egzersiz (Egzersiz yapıldığında kaslara daha fazla oksijen ve besin sağlamak için kan akışı artar.)
- Enfeksiyon (Enfekte olan bölgeye savunma hücrelerinin gönderilmesi için kan akış hızında artış meydana gelir.)
- Vücut ısısının artması (Artan ısının dengelenmesi için ilgili bölgeye kan gönderilir.)
Pasif hipereminin nedenleri ise aşağıdaki gibidir:
- Venöz tromboz (Damar tıkanıklığı)
- Kalp yetmezliği
- Kronik venöz yetmezliği
Bunların haricinde uzun süre hareketsiz kalmak, yaralanma, pıhtılaşma sorunları ve hormon düzensizlikleri de yine hiperemi nedenleri arasında yer alır.
Hiperemi Belirtileri
Hiperemi, dışarıdan fark edilecek belirtilerle kendisini gösterir. Yaygın olarak görülen belirtiler aşağıdaki gibi sıralanır:
- Kızarıklık
- İlgili bölgede ısı artışı
- Öksürük
- Mide bulantısı
- Vücutta ağrı
- Hırıltılı solunum
- Nefes darlığı
- Kaşıntı
- Belli bölgelerde şişlik
- Damarların daha dolgun görünmesi
- Cilt renginin mavimsi veya morumsuya dönmeye başlaması (siyanoz)
Belirtiler, rahatsızlığın türüne ve şiddetine bağlı olarak farklılık gösterir. Ayrıca ilgili semptomların farklı hastalıklardan da kaynaklanma olasılığı vardır. Dolayısıyla doğru teşhis için deneyimli doktorların tercih edilmesi bu noktada önemlidir.
Hiperemi Tanısı Nasıl Konulur?
Tanı için öncelikle hastaların öyküsü, şikayetleri ve yakınmaları dinlenir. Ardından ise fizik tedavi gerçekleştirilir. Doktorun hiperemiden şüphelenmesi durumunda kesin tanı için bir dizi test ve tetkikin yapılması gerekir. Bu noktada ihtiyaç duyulan testlerden bazıları şunlardır:
- Kan testleri
- Ultrason
- Görüntüleme testleri (MR vb.)
- Egzersiz stres testleri
Kan testleri, vücuttaki enfeksiyonların tespit edilmesi adına son derece önemlidir. Ultrason ve MR ise damar tıkanıklıkları gibi durumların ortaya konulmasını sağlar.
Testlerden elde edilen bulgular ve hasta şikayetleri birlikte değerlendirilerek teşhis konulur. Teşhisin ardından ise tedavi süreci hızlı şekilde başlatılır.
Hiperemi Tedavi Yöntemleri
Hiperemi tedavisi, sorunun nedenine bağlı olarak kendi içerisinde farklılık gösterir. Aktif hiperemi, büyük oranda geçici bir durum olarak kabul edilir ve herhangi bir tedavi gerektirmez. Buna karşın pasif hiperemi ciddi sağlık problemlerinin işareti veya nedeni olabileceği için hızlı şekilde tedavi edilmesi gerekir. Tedavide kullanılan farklı yöntem ve teknikler vardır. Bunlardan öne çıkanlar, aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Rahatsızlığın nedeninin kalp yetmezliği ve damar tıkanıklığı gibi durumlardan kaynaklanması halinde dolaşım sisteminin düzenlenmesi için gerekli ilaçlar reçete edilir. İlaç tedavisi, bazı durumlarda etkili sonuç verir.
- Cerrahi müdahale, özellikle damar tıkanıklıklarının söz konusu olduğu vakalarda gündeme gelir. Tıkanıklığın giderilerek kan akışının normale döndürülmesi sağlanır. Böylece bölgesel hiperemi giderilmiş olur.
- Yaşam tarzı değişiklikleri de bu tür durumlarda tedavi edici özelliğe sahiptir. Sağlıklı beslenme, fazla kiloları verme ve hareketli bir yaşam tarzı benimseme durumunda kan dolaşımında iyileşmeler meydana gelir.
Söz konusu rahatsızlığın tedavisi için doktor onayı olmadan herhangi bir ilaç kullanılması veya bitkisel kürlerin uygulanması gibi yöntemlerden uzak durulmalıdır. Aksi durumda ciddi sonuçlar ortaya çıkabilir ve hastalık kötüleşebilir.
Sık Sorulan Sorular
Hiperemi ile ilgili sık sorulan sorular ve bunlara dair açıklamalar aşağıda yer almaktadır.
Pasif Hiperemi Nedir?
Pasif hiperemi; herhangi bir organa veya dokuya gelen kanının olması gerekenden daha yavaş boşaltılması durumudur. Damar tıkanıklığı gibi nedenlerden kaynaklanır. Söz konusu rahatsızlık, kalp yetmezliği gibi ciddi durumların belirtisi olarak da ortaya çıkabilir.
Midede Hiperemi Tehlikeli Mi?
Nedenlerine ve şiddetine bağlı olarak bu durum tehlikeli olabilir. Belirtiler ortaya çıktığında zaman kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.
Kulakta Hiperemi Ne Demek?
Kulak hiperemisi; kulaktaki kan akışının normale göre daha fazla olma durumudur. Enfeksiyon, sıvı birikimi ve iltihaplanma gibi nedenlere bağlı olarak oluşur. Ayrıca alerjik reaksiyonlardan da kaynaklanabilir.