Narsist Ne Demek? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Narsist; kişinin kendisine aşırı hayranlık duyması ve diğerlerini kendinden küçük görmesi durumudur. Söz konusu kavram, narsisizm olarak ifade edilen bir kişilik bozukluğunu belirtir. Narsisizm; bireyin fiziksel, sosyal ve zihinsel yönlerden kendisine hayranlık duymasıdır. Kendisine hayranlık duyarken başkalarının duygularını anlamayan, önemsemeyen ve sürekli manipülatif davranışlar sergileyen davranışlar sergilemesi de önemli özelliklerindendir.

Narsist Nedir?

Narsist; kişinin kendisini dünyanın merkezinde görmesi, diğer insanlardan üstün olduğunu düşünmesi durumudur. İlgili durum bir tür psikiyatrik rahatsızlık ve kişilik bozukluğudur. Psikiyatride narsist kişilik bozukluğuna sahip bireyler, kendini beğenmiş ve bencil olarak belirtilir. Kibir, çıkarcılık, sürekli ilgi beklemek ve hata yaptıklarını düşünmediklerinden dolayı özür dilememek en önemli özellikleridir.

Narsisizm, çoğunlukla genç yetişkin döneminde belirgin hale gelir ve bireyin sosyal ilişkilerini olumsuz olarak etkiler. Başkalarına karşı duyarsızlık, eleştirilere karşı aşırı hassasiyet ve abartılı öz önem duygusu türünden belirtilerle karakterize bir durum olarak kabul edilir.

Narsist kişilik bozukluğu olanlar, kendi başarı ve becerilerini abartarak özel biri olduklarını düşünürler. Bu düşünceleri, başkalarının ihtiyaçlarına duyarsızlıkla ve duygusal manipülasyon yapmalarıyla ilişkilidir. Ayrıca narsistlik, her zaman kişilik bozukluğu seviyesinde değildir ve bazılarında sadece eğilim şeklindedir.

Narsisizm, Yunan mitolojisinde yer alan Narkissos isimli karaktere dayanır. Mitolojiye göre bu karakter, kendi yansımasını bir gölde görür ve büyük bir hayranlık duyar. Bu hayranlık zamanla kendini beğenmişliğe ve kibre dönüşerek hayatını kaybetmesine yol açar. Narsist kişilerin kendilerini üstün görmeleri ve aşırı beğenmeleri, Narkissos karakteriyle sembolize edilir.

Narsist Kişilik Bozukluğu Nedenleri

Narsistlik nedenleri tam olarak bilinmemektedir. Söz konusu kişilik bozukluğunun sosyal, beslenme ve genetik etkenlerin kombinasyonundan dolayı meydana geldiği tahmin edilir. Ancak ilgili durum sadece tahmindir ve bilimsel olarak kanıtlanmış değildir. Araştırmacılara göre aşağıdaki şu hususlar narsist kişilik bozukluğu nedenleri olabilir:

• Genetik yatkınlık
• Stres yönetimini yapamama
• Mizaç ve kişilik
• Çocukluk dönemindeki fiziksel ve psikolojik şiddet
• Çocukluk döneminde ebeveynler tarafından aşırı övülme
• Aile ve çevrenin manipülatif davranışlar sergilemeye yol açması

Bahsedilen nedenlerin tamamı tahmin olup, bilimsel açıdan kanıtlanmış değildir.

Narsist Kişilik Bozukluğu Kimlerde Görülür?

Narsist kişilik bozukluğu, kadınlara kıyasla erkeklerde daha fazla görülür. DSM-IV verilerine göre ilgili kişilik bozukluğunun toplum içinde görülme oranı %6,2 olarak belirtilir. Genel dağılımda erkekler bir adım öne çıksa da toplumların her kesiminde görülebilen bir psikiyatrik durumdur.

Narsist Kişilik Bozukluğu Belirtileri

Narsisizm, kişinin kendisini diğerlerinden üstün olduğunu düşünmeye iter ve sürekli ilgiye ve hayranlığa ihtiyaç duymalarına neden olur. Çevrelerinde bulunan insanları yalnızlaştırmaları en önemli özellikleridir. Böylece diğer kişilerin sürekli kendisine ihtiyaç duymasına neden olurlar. Bu kişiler zamanla güçsüzleşir ve narsist olana muhtaç hale gelir.

Narsisizm, ciddi bir kişilik bozukluğudur ve bazı belirtilerle kendisini gösterir. Söz konusu belirtilerden öne çıkanlar aşağıdaki gibi sıralanır:

• Kendilerini, diğer insanlardan üstün görme eğilimindedir. Özel olduklarını düşünürler.
• Diğer insanların duygularını ve ihtiyaçlarını anlamada eksiktirler. Empati yetenekleri gelişmemiştir.
• Sürekli ilgi, hayranlık ve onay beklerler. İlgi görme ihtiyaçları çok yüksektir ve bunu sağlamak için ekstra çaba harcarlar.
• Eleştirilmeye kesinlikle tahammül edemezler ve kendilerine yapılan eleştirileri adeta bir hakaret ve saldırı olarak görürler.
• Kendilerine çıkar sağlamak için başkalarını manipüle etmekten çekinmezler.
• Çoğunlukla abartılı hayallere sahiptirler.
• Haklı çıkacakları ortamlar ve tartışmalar oluşturarak onaylanmak isterler.
• Diğer insanları kendilerine göre daha az yetenekli görürler.
• Başkaları üzerinden var olma, yani sürekli onaylama ve ilgi görme ihtiyaçları bulunur.

Narsisizm, bir kişilik bozukluğudur ve hem kişinin kendisini hem de çevresindekileri olumsuz olarak etkiler. Ancak bazılarında bu kişilik bozukluğu sadece eğilim şeklindedir ve sadece belli davranışların farklılaşmasına yol açar.

Narsist Erkek Belirtileri

Narsisizm, kadınlara kıyasla erkeklerde daha fazla görülür ve farklı belirtilerle kendisini belli eder. Yüksek egoya sahip olmaları, en önemli özellikleridir. Başarıya odaklıdırlar ve aksi durum kendileri için kabul edilemez. Yalan söyleme alışkanlıkları oldukça belirgindir ve istedikleri elde etmek için farklı manipülasyon teknikleri kullanmaktan geri durmazlar. Diğer narsist erkek belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Benmerkezci bir kişiliğe sahiptirler ve oldukça kibirlidirler.
• Yüksek egolarıyla dikkat çekerler.
• Empati duyguları gelişmemiştir ve diğerlerinin duygularını anlamakta yetersizdirler.
• Patolojik bir yalan söyleme durumu ile fark edilirler.
• İstediklerini elde etmek için manipülasyona sık sık başvururlar.
• Sürekli başarıya odaklıdırlar ve başarısızlık, onlar için kabul edilemez bir durumdur.
• Mükemmeliyetçi kişilik yapıları, önemli özelliklerindedir.

Söz konusu belirtilerin bütüncül olarak değerlendirilmesi gerekir. Yani bir kişinin mükemmeliyetçi olması, onun narsist olduğu anlamına gelmez ya da yalancıların tamamı narsistir demek doğru değildir.

Narsist Kişilik Bozukluğu Tedavisi

Narsisizm, ilaçla tedavisi olmayan bir kişilik bozukluğudur. Herhangi bir ilaç kullanarak söz konusu durumdan kurtulmak mümkün değildir. Tedavi için tek seçenek, uzun süreli psikoterapidir. Bu noktada da kişinin kendisinin tedavi olmaya istekli ve niyetli olması gerekir. Narsisizm eğilimi görülen birçok kişinin bu durumu kabul etmediği ve tedavi olmasını gerektirecek bir şeyin olmadığını ifade ettiği bilinmektedir.

Psikoterapi yöntemleri, kısa vadede işe yaramıyor gibi görünmesine karşın orta ve uzun vadede etkili sonuçlar verir. Ayrıca narsist kişilik bozukluğuyla birlikte bireyde depresyon gibi farklı psikiyatrik sorunlar varsa bunlara yönelik ilaçlar reçete edilebilir.

Narsistlere Nasıl Davranılmalı?

Narsisizm, çevresindeki insanlardan beslenen ve onların değersiz hissetmesine neden olan bir kişilik bozukluğudur. Yani ilgili problem sadece kişinin kendisine değil, aynı zamanda çevresindeki diğerlerine de zarar verir. İlgili kişinin çevresindekiler, doğru davranışlarla bu zararlardan kurtulabilir. Narsistlere nasıl davranılması gerektiğine dair detaylar aşağıdaki gibidir:

• Kendi ihtiyaçlarınız ve duygularınızı korumak için net sınırlar koymalısınız.
• Duygusal tepkiler, narsist bireylerin yararlandığı durumların başında gelir. Sakin kalmak ve duygusal tepkiler vermemeye çalışmak, önemli bir detaydır.
• Onların bakış açılarını değiştirmeye çalışmayın, başarmanız mümkün değildir. Bunun yerine onların empati yapamadıklarını kabul ederek davranışlarınızı ve tepkilerinizi şekillendirmeyi deneyin.
• Profesyonel yardım, söz konusu ilişkinin devamı için alınması gereken desteklerden biridir.
• Karşılıklı ilişkilerde yetersizlik, değersizlik ve suçluluk duygularına kapılmamak gerekir.
• Karşıdaki kişinin manipülasyon yapabildiği unutulmamalı ve buna göre hareket edilmelidir.

Sık Sorulan Sorular

Narsist ne demek konusu hakkında sık sorulan sorular ve bunların yanıtları aşağıda yer almaktadır.

1 – Narsist Ne Demek?

Narsist; psikolojide yaygın olarak kullanılan bir kelime olup, kişinin kendisini aşırı önemli ve değerli görmesi durumu, anlamına gelir. Farklı seviyelerde görülen narsisizm, psikiyatrideki bir tür kişilik bozukluğudur.

2 – Bir İnsanın Narsist Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Kendisine hayranlık beslemesi, kendisini çok önemli görmesi, diğer insanlardan üstün olduğunu düşünmesi ve davranışlarında bunu göstermesi, en önemli narsistlik belirtilerindendir. Ayrıca olumsuz eleştirileri saldırı olarak algılaması da önemli işaretlerdendir.

3 – Narsistlerin Zayıf Yönleri Nelerdir?

Eleştiriye dayanıklı olmamaları, yalnızlık ve bağımlılık korkuları, onay arayışı, dışsal olarak takdir edilme istekleri ve içsel kaygıları zayıf noktaları olarak sıralanabilir.

4 – Narsistlik Tedavi Edilebilir Mi?

Bu kişilik bozukluğu, uzun süreli psikoterapi yöntemleriyle tedavi edilebilir. Ancak tedavinin başarılı olması için hastanın tedaviyi kabul etmesi ve bu noktada istekli olması önemlidir.